ترکیه یکی از کشورهای همسایه ایران است که به دلیل وجود اشتراکات زیاد در فرهنگ و دین و همچنین قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی مناسب، مورد توجه بسیاری از ایرانی ها و مردم سایر کشورهای اسلامی قرار گرفته است.

طی چند سال اخیر، کشور ترکیه به سطح بالایی از علم و فناوری دست یافته است و رشد چشم‌گیر و فزاینده ای را تجربه کرده است و به همین‌دلیل تعداد بسیار زیادی از دانشجوهای خارجی این کشور را برای تحصیل انتخاب می‌کنند.

سازمان بورسیه ترکیه با همکاری دانشگاه‌های این کشور با ارائه بیش از 10 هزار بورس تحصیلی در تمامی رشته‌های پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی، حقوق، هنر، سینما، مهندسی، فیزیوتراپی و… به دانشجویان خارجی فرصت تحصیل در دانشگاه‌های معتبر ترکیه را می‌دهد.

شورای پژوهش‌های علمی–تکنولوژی ترکیه از تاثیرگذارترین نهادهای دولتی در این زمینه بوده است که سالیانه مبالغ زیادی را در حمایت از پژوهش‌های علمی از بودجه دولت به خود اختصاص می‌دهد. علاوه‌ بر آن، دولت ترکیه در حمایت از پژوهشگران از راه‌های دیگری از جمله اعطای بورسیه‌هایی موسوم به اسکولارشیپ‌ های جمهوری ترکیه (Türkiye scholarships ) نیز وارد عمل شده است.

علاوه بر این نوع از بورسیه‌ها، بورسیه‌های متفاوتی نیز در ترکیه به محققین از طرف موسسه‌های غیردولتی و خیریه اعطاء می‌گردد.

دریافت بورسیه تحصیلی از کشور ترکیه، مهاجرت دانشجویی به ترکیه و یا حتی اخذ ویزای تحصیلی ترکیه از جمله مواردی است که می‌تواند در زمینه مهاجرت یک دانشجو به کشور ترکیه مورد توجه قرار گیرد.

اما نکته قابل توجه این است که متقاضیان بورسیه و تحصیل در دانشگاه‌های دولتی ترکیه بسیار زیاد است. همچنین علاوه بر کشور ایران، متقاضیانی از سایر کشورهای جهان نظیر خاورمیانه، آسیای شرق و حتی اروپا نیز برای اخذ ظرفیت بورسیه اقدام می‌کنند.

بنابراین در وهله اول بایستی در نظر گرفت که اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه بر اساس ظرفیت است و تنها افراد واجد شرایط می‌توانند جهت اخذ ظرفیت بورسیه اقدام نمایند. به طور کلی تحصیل در دانشگاه‌های دولتی ترکیه به زبان ترکی می‌باشد. بنابراین بایستی مدرک زبان ترکی قابل قبولی با نمره بالا دریافت کرده باشید. جهت دریافت اخذ مدرک زبان ترکی مناسب، باید در دوره‌های زبان ترکی به نام “تومر” شرکت کرد و پس از گذراندن دوره، در امتحان پایانی نمره قابل قبولی را به دست آورد.

معمولا اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه برای دانشجویان دکتری نیاز به داشتن مقالات ISI دارد. به علاوه، داشتن سطح علمی مناسب و نمرات بالای تحصیلی نیز از دیگر عوامل موثرند. دانشجویان بین‌المللی که قصد اخذ بورسیه تحصیلی در مقطع کارشناسی دانشگاه‌های ترکیه را دارند، بایستی در دوره‌های زبان یک ساله شرکت نمایند.

در طی یک سال به دانشجویان زبان ترکی آموزش داده می‌شود و در پایان از دانشجویان آزمونی مبنی بر سنجش دانش زبان ترکی گرفته می‌شود. اگر دانشجو در آزمون نمره قابل قبول را کسب کند، می‌تواند درخواست خود را برای پذیرش از دانشگاه‌های ترکیه بدهد. معمولا به چنین دانشجویانی بورسیه تحصیلی تعلق می‌گیرد و هزینه‌های دانشگاه به شکل چشم‌گیری کاهش می‌یابد. علاوه بر مدرک زبان، دارا بودن دیپلم 12 ساله به همراه ریز نمرات و معدل بالا بسیار قابل توجه است. معدل شخص دانشجو حداقل بایستی بالای 15 باشد. اما دانشجویانی که معدل بالاتری دارند، در الویت قرار می‌گیرند.

دانشجویان بین‌المللی که بعد از گذراندن دوره کارشناسی خود می‌خواهند به این کشور بیایند و واجد شرایط برای اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه در مقطع کارشناسی ارشد شوند، بایستی دوره زبان یک ساله و اخذ مدرک زبان ترکی را با نمره مورد قبول (سطح C1) رعایت نمایند.

همچنین در مقطع کارشناسی ارشد، دانشجویان الزاما باید مدارک تحصیلی دیپلم 12 ساله خود همراه با مدارک فارغ التحصیلی مقطع کارشناسی را جهت پذیرش و اخذ بورسیه تحصیلی ارائه بدهند. همچنین قانون مبنی بر داشتن گپ تحصیلی با حد مجازی وجود ندارد. اما همانطور که گفته شد، افرادی که معدل بالاتر، سن پایین تر و از سطح زبان ترکی خوبی برخوردار هستند، در الویت پذیرش دانشگاه‌های ترکیه قرار خواهند گرفت.

در مقطع کارشناسی ارشد اگر چه اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه امکان پذیر است، اما دریافت کمک هزینه‌های تحصیلی که جهت کمک به دانشجو پرداخت می‌شود، برای دانشجویان بین‌المللی به ندرت قابل مشاهده است ولی امکان پذیر می‌باشد.

به طور کلی اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه مانند مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در این کشور امکان پذیر می‌باشد. اما آنچه که می‌تواند قابل توجه باشد، علاوه بر اخذ بورسیه تحصیلی ترکیه، امکان اخذ کمک هزینه‌های دانشجویی مانند خوابگاه رایگان، بیمه‌های درمانی رایگان و امکانات ایجاد شده در زمینه تحصیل برای دانشجویان بین‌المللی امکان پذیر می‌باشد. بایستی در نظر گرفت، ظرفیت‌های بورسیه تحصیلی و اخذ کمک هزینه‌های دانشجویی به تعداد محدود ارائه می‌شود و برای اخذ آن بایستی در ابتدا با یک استاد راهنما در زمینه تحصیلی خود مکاتبه کرده و بعد از تایید دانشجو توسط استاد راهنما می‌توانید برای پذیرش در مقطع دکتری در ترکیه اقدام نمایید.

دانشجویان جهت مکاتبه با استاد راهنما و اخذ پذیرش دانشگاه‌های ترکیه در مقطع دکتری بایستی مدارک تحصیلی خود شامل دیپلم، مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را ارائه بدهند. معدل دانشجویان می‌تواند عاملی مهم محسوب شود. معمولا افرادی که معدل بالای 18 دارند، از شرایط بهتری برخوردار می‌باشند. همچنین ارائه مقالاتی که انتشار یافته باشد، از نکات الزامی محسوب می‌شود. قابل توجه است مانند مقاطع قبلی گذراندن دوره یک ساله زبان ترکی و قبول شدن در آزمون پایانی جهت اخذ مدرک زبان ترکی الزامی می‌باشد.

در این قسمت قصد داریم تا انواع بورسیه‌های تحصیلی کشور ترکیه را بررسی کنیم: